پنجابی زبان تحریک دیاں منگاں،پروگرام تے قومی ایجنڈا
Punjabi Language Movement: Aims,Objectives And National Agenda
پنجابی لینگوئج موومنٹ دے کنوینر نظیر کہوٹ نے جمعہ31 دسمبر2010 نوں شام چار وجے لہور پریس کلب وچ اک پریس کانفرنس نال خطاب کردیاں”پنجابی زبان تحریک ”دا ایہ 37 نکاتی پروگرام، منگاں تے قومی ایجنڈہ ایناں لفظاں وچ پیش کیتا۔ “پنجاب ،پنجابی زبان ،پنجابی کلچر تے پنجابی تہذیب دا مڈھ قدیم ہڑپا دی ست ہزار سال قدیم پنجابی قومی شناخت دیاں جڑاں وچوں اٹھیا اے ۔جہدی حفاظت بقا تے سلامتی پنجاب سرکار دا ہی نہیں ہر پنجابی دا وی فرض ہے.ایس لئی پنجابی لینگوئج موومنٹ منگ کردی اے کہ”
پنجاب اسمبلی فوری طو ر تے پنجاب نوں شدھ پنجابی یعنی مکمل پنجابی بناون لئی پنجاب دی لسانی آفیشلائزیشن یعنی پنجابیالائزیشن ، پنجابی زبان نوں سرکاری تے ریاستی تحفظ دین، ایہدی ترقی لئی ادارے قائم دی غرض نال اکثریتی پنجابی زبان نوں پنجاب دی مڈھلی تعلیمی ، سرکاری ، پارلیمانی عدالتی تے میڈیا دی زبان بناون دا قانون پاس کرے۔ چارٹر آف پنجابی لینگوئج یاپنجابی لینگوئج ایکٹ منظور کرے ۔ پنجابی زبان نوں پنجاب دی مڈھلی تعلیمی ،سرکاری تے عدالتی زبان دے طورتے عملانافذ کیتا جائے۔ پنجاب اسمبلی اپنی سرکاری،غیر سرکاری کاروائی، لکھت پڑھت تے گل بات لئی مکمل طور پنجابی زبان اختیار کرےپنجاب وچ مادری زبان وچ تعلیم دین اُتے1849 توں لگی ظالمانہ ریاستی پابندی ختم کیتی جائے۔ وفاق تے پنجاب سرکار ، سٹیبلشمنٹ تے حاکم ٹولہ پنجابی زبان دے خلاف ریاستی دہشت گردی بند کرےپنجاب اسمبلی کولوں پنجابی لینگویج ایکٹ منطور کروانا پنجابی لینگوئج موومنٹ دا قومی ایجنڈہ اے ۔
پنجاب اسمبلی ،قومی اسمبلی تے سینیٹ پنجاب دی ونڈ دیاں ساریاں قرارداداں فوری طور تے واپس لوے ۔ پاکستانی ریاست کمشن برائے تقسیم پنجاب فوری طور تے ختم کرے تے ایس کمشن دے پنجابی ممبراں نوں گرفتار کرکے پنجاب نال غدارے کرن دے جرم وچ موت دی سزا دتی جاوے ۔ پنجاب اسمبلی ،قومی اسمبلی ،سینیٹ یا پاکستان دے کسے وی ادارے یا سیاسی تنظیم یا پاکستانی آئین کول پنجاب دی کسے وی قسم دی ونڈ دا کوئی آئینی یا قانونی اختیار ہی نہیں اے تے ناہی پنجابیاں کدی ایہ اختیار کسے اسمبلی یا سینیٹ نوں کدی دتا تے نا ہی کدی دینا۔ نال پنجاب دی کوئی وی ہور ونڈ انڈین انڈیپینڈینس ایکٹ ، قراردار لہور تے دو قومی نظریہ یا نظریہ پاکستان دے تحت مکمل طور تے غیر آئینی تے غیر قانونی اے ۔ایس لئی ریاست پنجاب دی تقسیم دی سازش بند کرے تے صوبے جے بنانے پی ہین تے سندھ ،بلوچستان تے سرحد وچ جا کے بناوے ۔کراچی صوبہ بناوے ،ہزارہ صوبہ بناوے ،فاٹا صوبہ بناوے ۔
اردو پنجاب وچ پنجاب دی مادری زبان پنجابی دا جماندرو،جمہوری،آئینی، قانونی، انسانی ،اخلاقی حق اک 1849 توں غصب کیتی بیٹھی ۔پنجاب وچ اردو ختم کرکے پنجابی زبان نوں لاگو کروانا۔پنجابی نوں پنجاب دی تعلیمی، سرکاری، دفتری ،عدالتی ،پارلیمانی،کارویہار دی زبان بناون لئی,پنجاب توں اردو نظام تعلیم مکمل طور تے ختم کرکے اتھے پنجابی تے انگریزی لازمی تعلیمی زبان تے یکساں تعلیمی نظام نافذ کروانا۔ جو وس پیا پنجابی لینگوئج موومنٹ نے کرنا ہے.
پنجاب پنجابی زبان بولن والی اکثریت دا قدیم دیس اے۔ پنجاب دی زبان تے کلچر پنجابی اے ۔پنجاب سرکار نے “پنجابی کلچر ڈے” دی تھاں”نام نہاد پنجاب کلچرڈے ” مناون دا اعلان کرکے پنجابی کلچر نوں پنجاب دا کلچر منن توں انکار کرن دی مجرمانہ جان بجھی سازش کیتی اے تے پنجاب نوں کئی کلچر والا اک متنازعہ علاقہ بنا دتا۔ایس لئی پنجاب سرکار “نام نہاد پنجاب کلچر ڈے ” دی تھاں پنجابی کلچر ڈے مناون دا اعلان کرے تے پنجابی قوم دے خلاف ایس شرمناک سازش تے معافی منگے ۔”پنجابی کلچرل ڈے ”پنجابی پگ دیہاڑ ،پنجابی چنی دیہاڑ سارے پنجاب وچ سرکاری طور تے ہر سال پہلی وساکھ نوں منایا جاوئے ۔ تے اوس دیہاڑے سارے پنجاب وچ عام چھٹی کیتی جائے ۔
شاہ پوری ،جھنگوچی نوں پنجابی زبان دا میعاری لہجہ من کے پنجاب وچ عملی طور تے پنجابی تعلیمی نصاب تے پنجاب ٹیکسٹ بورڈ دے ذریعے نافذ کیتا جاوے.
پنجاب دا نواں دارلحکومت دنیا دے اک جدید ترین شہر دی شکل وچ پنجاب دے مرکز وچ قائم کیتا جاوے تے شہر لہور نوں عالمی سیاحت لئی ویزہ فری شہر قرار دتا جاوے ۔
لہور دے شاہی قلعے وچ پنجابی ہیرو رنجیت سنگھ دے نال نال پورس،جے پالا،دلا بھٹی ،سارنگ ،رائے احمد کھرل تے بھگت سنگھ دے مجمسے وی پنجاب سرکار لاوے۔ نال پنجاب دی ونڈ ویلے شہید ہوون والے دس لکھ پنجابیاں دی یاد وچ شاندار یادگار تعمیر کیتی جاوے ۔اردو بازار دا ناں بدل کے پنجابی بازار رکھیا جاوے تے پنجاب دیاں ساریاں سڑکاں تے غیر پنجابی ناں بدل کے پنجابی ہیروز تے صوفی شاعراں دے نانواں اتے اتے رکھے جاون ۔پنجابی صوفی شاعراں دے دناں اتے پنجاب سرکار سرکاری چھٹی دا اعلان کرے ۔تے سارے پنجابی شاعراں دے مجسمے وی شاہی قلعے وچ نصب کرے ۔
پنجاب وچ منظم سازش دے تحت پٹھاناں،افغانیاں۔ہندوستانیاں ،سرائیکیاں ،بلوچاں دی غیر قانونی آبادکاری ہر قیمت تے ڈکنا۔پنجابی اکثریت نوں ریڈ انڈین بناون دی گھناونئ سازش پنجاب سرکار تے وفاق فوری طور تے بند کرے ۔
پنجاب دی ونڈ دی حمائت کرن والیاں سیاسی پارٹیاں دے لیڈراں دا گھیراو تے اہناں دے جلسے الٹنا۔ پنجاب وچ اڑڈو وچ تقریراں کرن والے پنجابی سیاسی لیڈراں دے جلسے الٹنا۔پنجاب وچ کم کرن والیاں ساریاں سیاسی جماتاں تے اوہناں دیاں قیادتاں اپنے اپنے جلسے جلوس،اپنے پروگرام،اپنیاں تقریراں اپنے نعرے تے ساریاں کاروئیاں پنجابی وچ کرن نالے پنجابی کلچر تے زبان نوں ودھاوا دین لئی اپنیاں اپنیاں پارٹیاں وچ کلچر ل ونگ بناون۔ نہیں تے پنجابی قوم کولوں ووٹ منگنا چھڈ دین.
جنوبی پنجاب وچ پنجاب دی ونڈ ڈکن لئی پنجاب بچاو تحریک نوں گھر گھر منظم کرنا۔پنجاب دی ونڈ ہر قیمت تے ہر صورت وچ ڈکنا بھانویں نتیجہ کجھ ہی کیوں نا ہووے .پنجاب دی ونڈ ،سرائیکی تے اڑدو دی حمائت کرن والے ہر پنجابی دا اڑدو میڈیا ٹی وی چینلاں تے اردو اخباراں دا گھیراو۔ اڑدو میڈیا دی پنجاب دی مجرمانہ ،غیر آئینی ونڈ ختم کروان لئی اینوں پنجاب وچ مستقل بند کروانا
پنجاب اسمبلی وچ جمع تے منطور ہوئی سرائیکی صوبہ بناون دی قرارداد نوں واپس کروان لئی پنجاب اسمبلی دا گھیراو کرنا۔ پنجاب اسمبلی اپنی دھرتی ماں دی ماں بولی دے خلاف لسانی جرائم کرن تے پنجاب دی ونڈ دیاں قرارداداں پاس کرن دے گھناونے جرماں تے پنجابی قوم کولوں معافی منگے ۔
پنجاب وچوں ہر طرح دا ظلم ،ناانصافی،عدم ،دہشت گردی،انتہا پسندی،ختم کروانا تے پنجاب نوں دنیا دا جدید ترین سب تو مثالی عوامی فلاحی دیس بنانا۔جنوبی پنجاب وچ جاگیرداری ختم کروانا .جنوبی پنجاب دی پسماندگی تے احساس محروم صدیاں پرانا اے جہدا ذمہ دار اتھوں دا سامراجی گماشتہ گدی نشین ،سردار تے نیلی اجرک والا غیرمقامی پناہگیر اے ۔جنوبی پنجاب دے سارے سارے نکے وڈے مسئلے حل کران لئی,جاگیردارتے جاگیرداری ختم کروان لئی پنجاب دے پسماندہ علاقیاں دی ترقی لئی پنجاب دی ہر حکومت د اگھیراو کرنا۔پنجابی لینگوئج موومنٹ جو وس پیا کریسی ۔
پنجاب لئی مکمل صوبائی خود مختاری , تمام صوبیاں نوں مکمل صوبائی
صوبہ سرحد دے پنجابی علاقے ہزارہ۔ڈیرہ اسمائیل خان ،بنوں ،ٹانک پنجاب وچ شامل کروان لئی تحریک چلانا خودمختاری دتی جاوے ۔
اڑدو دے نال نال سندھی ،پنجابی ،پشتو،بلوچی نوں پاکستان دیاں قومی زباناں بناون دا حق منوان لئی اسلام آباد وچ منگاں پوریاں ہوون تک دھرنا
جموں کشمیر دی آزادی تے خودمختاری کشمیری عوام دی خواہش
چڑھدے پنجاب ۔لہندے پنجاب،ہریانہ،ہما چل پردیش،راجسھتان ۔دلی تے کشمیر دے پنجابیاں دی لسانی تے ثقافتی سانجھ نوں ہلاشیری دینا. دے مطابق حمائت کرنا دیانا۔
اقلیتاں دے آئینی ،قانونی ،اخلاقی ،انسانی حقوق تے اہناں دے مقدس مقامات ،عبادت گاہنواں تے جان مال عزت آبرو،شہری حقوق دی مکمل حفاظت لئی کم کرنا۔
پنجاب یونی ورسٹی وچ شعبہ پنجابیالوجی قائم کیتا جاوے ۔پنجاب سرکارپنجابی زبان نوں تحفظ تے ودھاوا دین لئی پنجابی سکول ،کالج، تِن پنجابی یونیورسٹیاں(پنجابی یونیورسٹی آف لہور ،پنجابی یونیورسٹی آف ملتان تے پنجابی یونیورسٹی آف ٹیکسلا)، پنجابی لینگوئج اتھارٹی ،پنجابی لینگؤئج منسٹری،پنجابی لینگوئج پالیسی اینڈ پلاننگ کمشن،پنجابی لینگوئج ٹیکسٹ بک بورڈ ،پنجابی اکیڈمی آف لیٹرز، پنجابی کلچرل سینٹرز بناوے ۔
1951،1961 , 1972وچ ہون والی مرد م شماریاں وچ وفاق نے منظم سازش دے تحت ملک وچ پنجابی بولن والی آبادی دی گنتری تے پنجاب دی آبادی گھٹاون لئی پنجابی زبان دے لہجیاں نوںالگ زباناں قرار دے کے اُہناں لئی مردم شماری دے فارم وچ مادری زبان دے وکھرے خانے بنا دتے ۔پنجاب سرکار آون والی مردم شماری وچ پنجاب دے عوام نوں جاگرتی دین لئی کہ” مردم شماری دے مادری زبان والے خانے وچ اپنی مادری زبان پنجابی لکھوـ” دی سرکاری پدھر اُتے مہم شروع کرے ۔
وفاق ولوں پنجابی زبان دیاں لہجیاں نوں وکھریاں زباناں قرار دے کے پنجابی زبان نوں ختم کر ن دی سازش1951 توں کیتی جا رہی اے ۔وفاق پنجابی زبان دیاں لہجیاں نوں مردم شماری دے مادری زبان دے خانے وچوں خارج کرے ۔ وفاق پنجاب دی آبادی دھوکے تے فراڈنال کم کرن تے پنجابی زبان نوں ختم کرن دی سازش بند کرے نالے وفاق تے آزادی توں لے کے اج تائیں پنجاب دیاں ساریاں سرکاراںپنجابی دے خلاف کیتے گئے جُرماں تے پنجابی قوم
وفاقی تے صوبائی سرکاراں تے پرائیوٹ سیکٹر، پرنٹ تے الیکٹرانک میڈیا نوں پنجاب لئی اشتہار پنجابی زبان وچ اِشو کرن دی پالیسی سرکاری کر کے اپناوے۔ ماں بولی دے ودھاوے لئی پنجابی اخباراں تے رسالیاں نوں ترجیحی بنیاداں تے اشتہار دتے جان۔
نادرا فور ی طور تے پنجابی زبان وچ شناختی کارڈ جاری کرنا شروع کرے۔تے پنجاب وچ جیہڑے شناختی کارڈ بن چکے نیں اوہناں نوں کینسل کر کے پنجابی وچ نویں سروں اِشو کرے۔جے شناختی کارڈ سندھی وچ بن سکدا اے تے فیر پنجابی،پشتو تے بلوچی وچ کیوںنہیں بن سکدا۔شناختی کارڈ دے نال نال ،یو ٹیلٹی بلز،منی آرڈر فارم ،پٹواری رجسٹر تے عدالتاں دی لکھت پڑھت تے مقدمیاں دیا کاروئیاں پنجابی وچ کیتا جاوے۔موبائل فون کمپنیاں،پی ٹی سی ایل پنجاب وچ پنجابی زبان ورتن۔
ریڈیو پاکستان تے پاکستان ٹیلی ویژن فوری طور تے ساری دنیا وچ ویکھے تے سنے جاون والے کل وقتی ریڈیو پاکستان پنجابی دے ناں توں پنجابی زبان دے ایف ایم ریڈیو سٹیشن تے پی ٹی وی پنجابی شروع کرے۔
پنجاب دے سارے تعلیمی اداریاں وچ پنجابی زبان دیاں کلاساں لئی مطلوبہ گنتری وچ پنجابی استاد اں نوں ملازمتاں دتیاں جاون تے کوالیفأائڈ تے بے روزگار پنجابی استاداں نوں فوری طور تے ملازمتاںدتیاں جان ۔
پنجاب دی دھرتی اتے وگدے دریائے انڈس دا ناں بدل کے دریائے پنجاب رکھیا جاوے ۔
دھرتی ماں پنجاب تے پنجابی قوم دا لسانی قتلام تے ثقافتی قتلام بند کیتا جاوے ۔پنجاب دے سرکاری سکولاں دے نال نال پنجابی زبان نوں پنجاب دے پرائیوٹ سکولاں وچ وی لازمی مضمون دے طور تے پڑھائیا جاوے۔ اوہناں سارے پرائیویٹ سکولاں دی رجسٹریشن کینسل کیتی جاوے جیہڑے پنجاب وچ پنجابی نوں لازمی مضمون دے طور تے نہیں پڑھا رہے
پنجابی زبان دا پرنٹ تے الیکٹرانک میڈیا قایم کیتا جاوے ایس کم لئی پنجابی سرمایہ دار اگے اون تے اپنی دھرتی ماں تے اپنی ماں بولی دا قرض اتارن ۔پنجابی بزنس کمیونٹی اپنی ماں بولی دا قرض اتارے۔تے پنجابی چینل ،ایف ایم ریڈیو سٹیشن تے پنجابی ا خبار شرو ع کرے ۔
پنجابی فلم نوں مقابلے تے لیان لئی جدید سٹوڈیوز تے تربیتی ادارے قائم کیتے جان تے فلمی صنعت وچوں غنڈہ گردی ختم کیتی جاوے ۔تاں جے پڑھے لکھے لوکاں نوں ایس میدان وچ اگے اون دا حوصلہ تے ہلا شیری ملے ۔
پنجاب سرکار پنجا ب دی جی ڈی پی کا 10% پنجابی زبان،پنجابی زبان دی تعلیم تے پنجابی کلچر دے ودھاوے لئی وکھرا رکھے ۔ تے پنجاب انسٹیٹیوٹ دے بورڈ آف ڈائریکٹرز وچ سینئیر پنجابی سوجھواناں تے لکھاریاںنوں شامل کیتا جاوے ۔
پنجابی سافٹ وئیر ہونا چاہی دا،پنجابی سر چ انجن ہونا چاہی د اےکمپیوٹر، ٹیکنالوجی، انٹر نیٹ،کمیونیکشن تے ایس سپیس ایج وچ پنجابی نوں ہر شعبے دی زبان ہونا چاہی دا۔پی آئی اے دیاں فلائٹاں ۔ائیرپورٹاں،ریلوے سٹیشناں،بس سٹینڈاں تے پبلک تھانواں اتے اعلان تے انفارمیشن پاکستان دی اکثریتی زبان پنجابی وچ دتی جاوے۔
پچھلے7 ہزار سال وچ پنجاب دی دھرتی اُتے ہوون والیاں ساریاں جنگا ں تے قتلاماں دے میداناں،تھانواں تے نشاناں اُتے تاریخٰی جنگی میوزیم بنائے جاون۔
صوبہ سرحد وچ وی پنجابی زبان پڑھائی جاوے ۔خیبر پختون خواہ دے پنجابی بولن والے علاقہ جات جنھاں وچ ہزارہ،ڈیرہ اسمائیل خان تے ٹانک شامل نیں ۔اُہناں نوں خیبر پختون خواہ توںوکھرا کر کے پنجاب وچ شامل کیتا جاوے ۔ایہ علاقے پنجابی بولن والیاں دے اکثریتی علاقے نیں تے پاکستان بنن توں پہلاں ہمیش توں تاریخی،لسانی تے ثقافتی طور تے ہمیشہ توں پنجاب دا حصہ نیں۔
پرنٹ تے الیکٹرانک میڈیا راہیں کجھ پنجاب دشمن متعصب نسلی دہشت گرد تے سامراجی گماشتے سامراجی ایجنڈے دے تحت پنجاب دی ونڈ دی گل کر کے پنجاب وچ خانہ جنگی کروان دا راہ پدھرا کر رہے نیں۔پنجاب دی تقسیم بھانویں لسانی ہووے یا انتظامی پاکستان توڑن دا سامراجی منصوبہ اے۔پنجاب نامعلوم ویلیاں توںاِک لسانی،اتنظامی،ثقافتی ،قومی تے تاریخی اکائی اے ۔پنجاب پنجابی قوم کی دھرتی ماں ہے۔ پنجابی قوم پنجاب یا کسی بھی صوبے دی لسانی یاانتظامی کسے بھی قسم دی ونڈ نوں سختی نال رد کردی اے ۔پنجاب نہیں جاگیراں ونڈو۔ پنجاب نہیں جاگیردار تے جاگیرداری مکاؤ۔دولت تے جاگیراں جاگیرداراں،سرداراں تے پیراںکولوں کھو کے بے زمین کساناں،مزارعیاں،کھیت مزدوراں ،بے روزگاراں تے غریباں وچ ونڈو۔
پنجاب تے سندھ وچ پنجاب دی جان مال عزت آبرو دی حفاظت لئی وفاقی حکومت تے پنجاب سرکار ضمانت دوے ۔جسراں سندھ تے بلوچستان وچ ستر اسی لکھ پنجابی آباد ہین اسے طرحاں پنجاب خاص کر جنوبی پنجاب وچ وی ستر اسی لکھ غیر مقامی پناہگیر پٹھان ،بلوچ تے سندھی آبادکار موجود ہیں ۔جسراں جنوبی پنجاب وچ پناہگیر ،غیر مقامی ،غیر پنجابی سیٹلرر محفوظ ہین اسے طرحاں سندھ تے بلوچستان وچ رہن والے پنجابیاں دی جان مال عزت تے آبرو دی حفاظت دی منگ تی گارنٹی پنجابی لینگوئج موومنٹ کردی اے ۔
سندھی پنجابی،پشتو تے بلوچی نوں پاکستان دیاں قومی زبانیں قرار دتا جاوے۔تے پنجاب دے کالجاں وچ پنجابی دے نال نال سندھی،پشتو تے بلوچی زباناں نوں وی بطور مضمون پڑھایا جاوے۔وفاقی اردو یونیورسٹی دے طرز تے وفاقی پنجابی یونیورسٹی،وفاقی سندھی یونیورسٹی،وفاقی بلوچی یونیورسٹی قائم کیتی جاوے۔ لازمی پنجابی مضمون دے نال نال سندھی،پشتو تے بلوچی زباناں نوں پنجاب دے کالجاں وچ اختیاری مضمون دے طور تے پڑھایا جاوے۔
قومی یک جہتی نوں ودھاوا دین لئی ہر سال نیشنل لیول ـ”نیشنل کلچرل ڈے ” منایا جائے۔ اسلام آباد دا ناں بدل کے نیو ٹیکسلا رکھیا جائے ۔انڈس ویلی دا ست ہزار سال قدیم کلچر ای پاکستان دا قومی کلچراے۔اینوں سرکاری طور تے پاکستان دا قومی کلچر متھیا جاوے ۔